3 De pelaschap van Pasune Waralatu en Kakelete Latusoununue met Tounusa Hatalepu. - akoon.nl

Ga naar de inhoud

3 De pelaschap van Pasune Waralatu en Kakelete Latusoununue met Tounusa Hatalepu.

3 De Pelaschap van PASUNE WARALATU en KAKELETE LATUSOUNUNUE met TOUNUSA HATALEPU.
In april 1999 werd in Tananahu een meerdaags beraad gehouden, met delegaties uit Akoon en Tananahu, over de pelaschap tussen Akoon en Tananahu (Apisano-Rumalait)
Er werd een officieel document vastgesteld, waarin de pelaschap is beschreven. Er staat in hoe de pelaschap is ontstaan, welk soort pelaschap het is, en welke verplichtingen uit de pelaschap voortvloeien. Dit document is door beide parijen ondertekend.
In 2012 bracht de voormalig voorzitter van PAT een exemplaar van dit document mee naar de Algemene Ledenvergadering met de bedoeling de inhoud van dit document onder de leden van de kumpulan bekend te maken. Bij die gelegenheid was er sprake van verbazing, scepsis en ongeloof.
Waarom hebben onze ouders ons dit nooit verteld, was een veelgehoorde opmerking.

De pelaschap heeft heel lang een sluimerend bestaan geleid.
Een belangrijke verklaring daarvoor is waarschijnlijk de tsunami van 1899 geweest, waarbij vrijwel alle getuigen van de pelaschap in Apisano en Rumalait, om het leven kwamen.
Een enkel gezin overleefde de tsunami, maar het duurde tot ver in 1900 dat er weer contacten werden gezocht met elkaar, met als doel de pelaschap te bekrachtigen.
Velen in Akoon hebben daardoor nauwelijks iets over een pelaschap gehoord, totdat in 1999 deze vergadering werd gehouden en in 20014 de nieuwe bapak radja werd ingehuldigd in het bijzijn van een delegatie uit het peladorp Tananahu.
Daarna zijn de onderlinge contacten verstevigd.

Er is lange tijd verwarring geweest over de vraag met wie Akoon dan een pelaschap zou hebben.
Vaak werden dan de namen Apisano en Rumalait genoemd. Maar ook werd de naam Tananhu genoemd.
Hier leggen we uit hoe het zit.

Tijdens het ontstaan van de pelaschap ging het wel degelijk over de dorpen Apisano en Rumalait, maar Apisano is weggevaagd door de tsunami en Rumalait is opgegaan in Tananahu. Veel dorpen aan de Elpaputih-baai in Ceram zijn deels zijn verdwenen door een enorme tsunami in 1899 (waarover later meer), zijn deels zijn platgebrand als vergeldingsacties voor een opstand tegen de VOC (Rumalait) en zijn deels ergens anders weer zijn opgebouwd of zijn versmolten tot een grotere plaats. (Tananahu)
Voor de dorpsvorming van Tananahu maken we gebruik van het artikel van Lucas Wattimena met als titel:
MASYARAKAT PATALIMA DI TELUK ELPAPUTIH, MALUKU.
Hieronder het schema met daarin zijn samenvatting over deze bijzondere dorpsvorming en de Nederlandse vertaling

POLA PENGELOMPOKKAN MASYARAKAT PATALIMA DI TELUK ELPAPUTIH (SERAM)

Lucas Wattimena Balai Arkeologi Ambon
Jl. Pantai Namalatu – Latuhalat,
Kecamatan Nusaniwe - Kota Ambon 97118

Kesimpulan:
Masyarakat Tananahu di Teluk Elpaputih adalah kelompok masyarakat patalima, meskipun ada beberapa kelompok lain yang bergabung, yaitu Awaya dan Hitalesia dari patasiwa. Pengelompokkan yang terjadi secara eksplisit terintegrasi dalam kesatuan kelompok masyarakat patalima. pengelompokkan mereka terintegrasi dalam kelompok soa, dimana masing-masing kelompok mempunyai struktur berbeda-beda. Sebagai kesatuan Tananahu mereka hanya dalam konteks struktur soa (awaya, tananahu, hitalesia) , tetapi untuk struktur dasar masing-masing kelompok sendiri-sendiri atau otonom. Beberapa hal yang melatari belakang mereka untuk berintegrasi adalah proses migrasi mereka, sejarah pembentukan desa/negeri, yang rata-rata di lakukan oleh penjajah Belanda. Ketika belanda ingin menguasai pesisir Teluk Elpaputih untuk perkebunan, maka kelompok-kelompok tersebut dijadikan satu, dengan cara membakar kampung-kampung mereka.

HET PATROON VAN GROEPERING VAN EEN PATALIMA-GEMEENSCHAP IN DE BAAI VAN ELPAPUTIH (CERAM)

Lucas Wattimena Balai Arkeologi Ambon
Jl. Pantai Namalatu – Latuhalat,
Regio Nusaniwe - Ambon (Stad) 97118

Conclusie:
De Tananahu-gemeenschap in de Elpaputihbaai is een patalima-gemeenschapsgroep, hoewel er verschillende andere groepen in deelnemen, namelijk Awaya en Hitalesia, beide van de patasiwa. De groepering die intreedt, wordt expliciet geïntegreerd in de patalima-community. Hun groepering is geïntegreerd in de soa-groep, waarbij elke groep een andere structuur heeft. Als eenheid binnen Tananahu is ze alleen herkenbaar in de context van de soa-structuur (Awaya, Tananahu, Hitalesia), maar voor de basisstructuur is elke groep afzonderlijk of autonoom. Sommige oorzaken of redenen voor integratie zijn het proces van hun migratie, de geschiedenis van de vorming van dorpen/landen, die werd uitgevoerd door Nederlandse kolonisten. Toen de Nederlanders de kust van de Golf van Elpaputih wilden beheren voor plantages, werden de groepen samengebracht, door hun afzonderlijke dorpen te verbranden.

Zie ook figuur 8 De dorpsvorming binnen Tananahu, afkomstig uit bovengenoemd artikel.
Het figuur toont duidelijk uit welke vroegere zelfstandige dorpen het huidige Tananahu is gevormd.
Daaronder  figuur 9 De fysieke locatie van de samenstellende delen aan de kust van de Baai van Elpaputih
Gambar 8
Sejarah permukiman masyarakat Tananahu
berdasarkan proses kedatangan
Figuur 8
Geschiedenis van de nederzettingen in de Tananahu-gemeenschap
gebaseerd op het aankomstproces

De teunnaam van Tananahu is PASUNE WARALATU en de teunnaam van Akoon is TOUNUSA HATALEPU.

Afbeelding: Afbeelding van het wapenschild van Tananahu/ Pasune Waralatu.


In onderstaand figuur geeft Lucas Wattimena de soa's vanuit de verschillende dorpen aan, die nu in Tananahu verenigd zijn.
Een aantal van deze soa-namen zijn ook in het Pelaschap-document terug te vinden!

Voor wie nog meer wil lezen is hier het artikel van Lucas Wattimena te raadplegen.
Gemaakt door de Commissie Website van PAT
Gebouwd met WebsiteX5 Professional van Incomedia.
Terug naar de inhoud