5.1 Inleiding op de legendes over Mulaa. - akoon.nl

Ga naar de inhoud

5.1 Inleiding op de legendes over Mulaa.

Inleiding op twee legendes van Mulaa en het ontstaan van de zeven dorpen op Nusalaut

Over de strijd en overwinning op Mata Ampat en de verdwijning van het dorp Mulaa.

Samenvatting legende 1 over Mulaa
Drie mannen en een vrouw kwamen vanuit het westen aan op het eiland Nusalaut bij Mulaa. (Mulaa lag tussen Akoon en Abubu)
Het waren twee broers en hun zuster samen met een kapitan (legeraanvoerder). Ze vestigden zich in de bergen van Lesiela.
Daarna kwamen er meer mensen vanuit Seram, Saparua en Ambon naar Mulaa, die zich aansloten bij de eerste vier.
Omdat er steeds meer inwoners kwamen werd Leimese benoemd tot hoofd van de negeri met de naam Latu Leimese.

De volgende groep mensen die naar Nusalaut kwam, waren afkomstig uit Halong en hoorden tot de soa’s Latumanu en Tunianarota.
Zij vestigden zich in de bergen van Ama-una. Kapitan Latumana ging vissen aan het strand van Amahutai.
Hij vond daar een jongetje die hij meenam naar zijn dorp en later tot koning werd benoemd met de naam Latu Mutihu.
Ze verlieten Amahutai en vestigden zich in de bergen van Hena-una en hun dorp kreeg de naam Lesi-Nusa.

Samenvatting legende 2 over Mulaa
Vier mensen kwamen uit Hoa Moal op West Seram naar Mulaa. Het waren twee broers en een zuster met de namen Lunese, Waatal en Silawane.
De vierde persoon was radja Mata Ampat of Matahaha.
Waatal vestigde zich in de bergen waar al negeri’s waren.
Lunese trouwde een vrouw uit Iha (islamitisch dorp op Saparua) en vestigde zich daar.
Kapitan Loloho Warlau, vorst van Lesi-Nusa, trouwde een vrouw met de naam Aisapa uit Tahaha en vestigde zich daar.
(Tahaha is een dorp op het eiland Saparua, liggend op het schiereiland Hatawanu in de Tuhaha baai. Tegenover Tuhaha ligt het dorp Pia.)
Waatal maakte veel doden onder zijn heerschappij op Nusalaut.

Loloho Warlau keerde terug toen hij dit hoorde en voer met zijn arumbaai naar Tandjung Uruputil. Vandaar zwom hij naar Tandjung Tolo bij Nalahia.
Hij doodde Radja Mata Ampat en verwoestte het hele dorp Mulaa.
Op dat moment was radja Lunese te Iha op een feest.
Hij zag de rook van de branden die Mulaa verwoestten en ging met zijn kora-kora terug om te ontdekken dat Mulaa was verdwenen.

Feiten uit de geschiedenis: Arnold de Vlamingh van Outshoorn (1608-1661) maakt met grof geweld een einde aan de oorlog in Maluku.
Het schiereiland Hoamoal (West-Seram) wordt verwoest en de bevolking wordt gedeporteerd naar Ambon.
Ook Ternate wordt bestraft. Alleen op Ambon en Lease worden nog kruidnagels geteeld, ‘de vervloekte boom’ (pohon kutok) is elders uitgeroeid.

Commentaar webredactie: Zeer waarschijnlijk is de legende van Mulaa verbonden met de komst van islamitische clans, gevlucht of gedeporteerd, die na een lange strijd toch weer werden verdreven van Nusalaut, dat kennelijk al in de Portugese tijd gekerstend was.
Zie de twee legendes en de kapata over de val van Mulaa en de dood van Kapitan Mata Ampat,
die destijds de enige islamitische vorst op Nusalaut was en woonde in het dorp Mulaa, vlak boven Akoon.
Tandjung Mulaa (de kaap van Mulaa) herinnert nog steeds aan die plek.

Namen en overeenkomsten in beide legendes
Namen
in de
legendes
Legende 1 Mulaa
(verteld door regent Tanasale van Leinitu)
4 mensen kwamen uit het westen, Nusalaut was nog onbewoond
Legende 2 Mulaa


4 mensen kwamen uit West-Seram, Hoa Moal
1
Leimese
        

Lunese, trouwde vrouw uit Iha (Saparua) en ging daarheen.
Kapitan Loloho Warlau, vorst van Lesi Nusa, trouwde met een vrouw met de naam Aisapa en vestigde zich in Tuhaha, Saparua
2
Huwaatol
Latunama Waatal, vestigde zich in de bergen van Nusalaut, waar al negeri’ s waren.
3
Silawane
Silawane (zuster van broers 1 en 2)
4
Kapitan Matahaha (Mata Ampat)
Radja Mata Ampat (Matahaha)
Overzicht van vorsten en dorpen van Nusalaut
Huidige naam
Vorst ten tijde van Rumpius

Oorspronkelijke dorpsnaam
Eerste vorst vanuit legendes
Aantallen ten tijde van Rumpius
mannen
zielen

dati’s
Ina Haha (Ibu jang di atas)
1
Titawai
Radja Matihu en Patih Laurens Latulo
Lesi-Nusa
Latu Mutihu
361
1557
114
2
Abubu
Patih Andries Lile  
Kakerisa  

174
679
120
3
Sila
Patih Fransisco Tamarali Eina
Hatalepu Pewai  

50
192
24
4
Leinitu
Patih Cornelus Luei
Henesiwa

96
385
70
Ina Lohu (Ibu jang dibawa)
5
Nahalia   
Patih Nicolaas Ulesapu
Risapori Henalatu

154
636
70
6
Ameth    
Radja Hermanus Seleman
Samasuru

305
971
180
7
Akoon
Orang kaja Laurens Patiseri
Tounusa Hatalepu
18
251
20
8*
Mulaa

Latu Leimese en
Kapitan Matahaha
Mulaa




*Door strijd verdwenen dorp, waarvan de grond werd verdeeld tussen de radja’s van Titawai en Amet
Gemaakt door de Commissie Website van PAT
Gebouwd met WebsiteX5 Professional van Incomedia.
Terug naar de inhoud